ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΥΠΑΚΟΗ

...άλλη μια φιλοσοφική τεχνική ή η λύση σήμερα ?

Οι μάζες των ανθρώπων που υπακούουν τυφλά στην εξουσία και συμμορφώνονται πειθήνια στις εντολές της έχουν ουσιαστικά παραιτηθεί από την ελεύθερη άσκηση της κρίσης τους και έχουν προδώσει το ηθικό τους αίσθημα, έχουν χάσει την ικανότητά τους να διακρίνουν το δίκαιο από το άδικο, το καλό από το κακό.

Εάν το κράτος απαιτεί από τους πολίτες του να γίνουν φορείς της αδικίας προς το συνάνθρωπό τους, τότε η πολιτική ανυπακοή, η άρνηση της συμμόρφωσης, η παραβίαση του νόμου γίνεται επιτακτικό χρέος των ελεύθερων και δίκαιων ανθρώπων. Ο υπήκοος που αρνείται να συμπράξει με το άδικο κράτος γίνεται συνειδητός πολίτης. Και η στάση του αυτή, που βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας και του δικαίου, είναι στην ουσία της επαναστατική, είναι δηλαδή μια στάση που, αν διαδοθεί, είναι ικανή να μεταβάλει σχέσεις και καταστάσεις.

Τί είναι η "πολιτική ανυπακοή"

Η πολιτική ανυπακοή είναι η άρνηση ενός ή περισσότερων ατόμων απέναντι στην τήρηση ορισμένων νόμων, απαιτήσεων και εντολών της κυβέρνησης, ή μιας δύναμης κατοχής, χωρίς να καταφεύγουν στη σωματική βία. Είναι πρωτοβάθμια τακτική της μη βίαιης αντίστασης. Στην πιο μη βίαιη έκφραση της (γνωστή στα σανσκριτικά ως ahimsa ή satyagraha) θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι συμπόνια, με τη μορφή του σεβασμού στη διαφωνία.
Η πολιτική ανυπακοή είναι ένας από πολλούς τρόπους που οι άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να διαμαρτυρηθούν ή να εξεγερθούν κατά αθέμιτων νόμων.


Ποιός εφηύρε την "πολιτική ανυπακοή"


Για την "πολιτική ανυπακοή" πρωτομίλησε ο Αμερικανός συγγραφέας Χένρι Ντέιβιντ Θορό ,με το δοκίμιο του 1849 «Περί Πολιτικής Ανυπακοής», που αρχικά είχε τον τίτλο «Αντίσταση στην Αστική Κυβέρνηση».

«Πώς αισθάνεται ένας άνθρωπος απέναντι στην αμερικανική κυβέρνηση σήμερα; Απαντώ ότι του προξενεί μεγάλη δυσαρέσκεια ο οιοσδήποτε συσχετισμός μαζί της. Μου είναι αδύνατο, για παράδειγμα, να αναγνωρίσω το πολιτικό αυτό όργανο ως δική μου κυβέρνηση...». Πολλοί Αμερικανοί θα προσυπέγραφαν σήμερα αυτή τη φράση.
Ο Θορό οδηγήθηκε στη φυλακή, στο «μόνο κτίριο σε ένα κράτος σκλάβων, όπου μπορεί να κατοικήσει ένας ελεύθερος άνθρωπος διατηρώντας την αξιοπρέπειά του».

Ο Γκάντι επιχείρησε να συνδυάσει τη θεωρία και την πρακτική της πολιτικής ανυπακοής με μια φιλοσοφία που απέρριπτε την πολιτική βία.
1. Ένας πολιτικός αντιρρησίας (ή satyagrahi) δεν εκφράζει ποτέ την οργή του.
2. Μερικές φορές μπορεί να χρειαστεί να υποστεί την οργή του αντιπάλου.
3. Με τον τρόπο αυτό θα αποδεχθεί τις επιθέσεις από τον αντίπαλο, ποτέ όμως δεν θα προβεί σε αντίποινα. Αλλά δεν θα καταβληθεί, από το φόβο της τιμωρίας ή παρόμοιων απειλών, από οποιαδήποτε μεγέθους οργή.
4. Όταν κάποιο μέλος της αρχής προσπαθήσει να συλλάβει έναν πολιτικό αντιρρησία, αυτός θα υποβληθεί οικειοθελώς στη σύλληψη, και δεν θα αντισταθεί στην κατάσχεση ή την αφαίρεση της περιουσίας του, όταν αυτή επιδιώκεται να κατασχεθεί από τις αρχές.
5. Αν δε ένας πολιτικός αντιρρησίας έχει στην κατοχή του κάποια περιουσιακά στοιχεία ως διαχειριστής και φύλακας, θα αρνηθεί να τα παρατήσει, έστω και αν κατά την υπεράσπιση αυτή θα μπορούσε να χάσει τη ζωή του. Ποτέ, όμως, δεν θα προβεί σε αντίποινα.
6. Στα αντίποινα περιλαμβάνονται και οι βωμολοχίες και οι βρισιές.
7. Κατά συνέπεια, ένας πολιτικός αντιρρησίας δεν προσβάλει ποτέ τον αντίπαλό του, και δεν λαμβάνει μέρος στις πρόσφατα επινοημένες κραυγές οι οποίες είναι αντίθετες προς το πνεύμα της ahimsa.
8. Ένας πολιτικός αντιρρησίας δεν μπορεί να χαιρετά τη σημαία του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά δεν θα προσβάλει αυτή ή τους δημόσιους υπαλλήλους, Άγγλους ή Ινδούς.
9. Αν κατά τη διάρκεια του αγώνα κάποιος προσβάλει τέτοιον υπάλληλο ή επιτεθεί εναντίον αυτού, ένας πολιτικός αντιρρησίας υποχρεούται να προστατεύσει τον εν λόγω υπάλληλο ή υπαλλήλους από την προσβολή ή την επίθεση ακόμη και με κίνδυνο της ζωής του.

Την τακτική της πολιτικής ανυπακοής υιοθέτησε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και το κίνημα ενάντια στις ρατσιστικές διακρίσεις που αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ.

Ο μεγάλος φιλόσοφος του Δικαίου Τζον Ρολς πήγε την πολιτική ανυπακοή ένα βήμα παραπέρα. Εθεσε τους κανόνες της. Οταν κάποιοι πολίτες νιώθουν ότι ο νόμος προσβάλλει τα δικαιώματά τους, οφείλουν να τον παραβούν τηρώντας όμως τρεις προϋποθέσεις:
1) η παραβίαση του νόμου να μην εμπεριέχει βία
2) να γίνεται δημόσια
3) οι παραβάτες να πληρώνουν το τίμημα της παράβασης.
Το τελευταίο είναι κρίσιμο. Πρώτον, πιστοποιεί ότι οι παραβάτες δεν εξυπηρετούν ίδιον όφελος παραβαίνοντας το νόμο και δεύτερον μεγιστοποιείται το αποτέλεσμα της πολιτικής ανυπακοής. Είτε επικοινωνιακά είτε διά της νομολογίας που εκδίδει κάποιο δικαστήριο.


Μαρία Χριστάκη για την isonomia-gia-olous.blogspot.com

ορισμοί χρησιμοποιήθηκαν από http://el.wikipedia.org/wiki/
καθώς και http://www.eyploia.gr